Cách Đọc Báo Cáo Tài Chính Chi Tiết Nhất

Báo cáo tài chính là một tài liệu quan trọng mà những nhà quản trị doanh nghiệp cần phải đọc được, hiểu được và dự đoán xu hướng từ nó được. Thông qua báo cáo này sẽ giúp cho họ nắm bắt được từ tổng quan đến chi tiết tình hình tài chính công ty ra sao. Vậy bạn đã biết cách đọc báo cáo tài chính chưa? Cùng tìm hiểu qua nội dung của SIS nhé.

1. Báo cáo tài chính có những phần nào?

Báo cáo tài chính là tổng hợp của các thông tin liên quan đến vấn đề tài chính, tài sản, vốn chủ sở hữu, nợ phải  trả, kết quả kinh doanh của một công ty. Căn cứ vào báo cáo này mà nhà quản trị sẽ thấy được thực trạng tài chính doanh nghiệp và khả năng sinh lời trong tương lai. Để từ đó, họ sẽ đưa ra chiến lược, phương án giải quyết phù hợp.

Báo cáo tài chính có mấy phần

Căn cứ theo thông tư 200/2014/TT-BTC, báo cáo tài chính gồm các phần:

• BCTC của ban giám đốc công ty
• BCTC của phía công ty kiểm toán độc lập
• BCTC kết quả kinh doanh của công ty
• Bảng cân đối kế toán
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
• Thuyết minh báo cáo tài chính

2. Ý nghĩa của việc nắm vững cách đọc báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính có vai trò rất quan trọng với doanh nghiệp, nhà đầu tư, ngân hàng và cơ quan chức năng. Cụ thể nó được thể hiện như sau:

Ý nghĩa của việc đọc báo cáo tài chính

• Đối với chủ doanh nghiệp: Căn cứ vào báo cáo tài chính, nhà lãnh đạo sẽ nắm được tình hình tài chính của công ty, hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của mình ra sao để đưa ra biện pháp khắc phục.
• Với ngân hàng: Các ngân hàng xem báo cáo tài chính để nắm được khả năng tài chính của công ty, nắm được cơ cấu vốn, doanh thu, lợi nhuận để từ đó làm căn cứ cho vay vốn.
• Với nhà đầu tư: Thông thường các nhà đầu tư sẽ tìm doanh nghiệp qua báo cáo tài chính, xác định tỷ suất sinh lời và mức độ rủi ro để đưa ra quyết định đầu tư.
• Với cơ quan chức năng: Dựa vào báo cáo này sẽ giúp họ phát hiện những rủi ro tiềm ẩn, ngăn chặn các hành vi sai phạm và đưa ra hướng xử lý nhanh.

3. Cách đọc báo cáo tài chính chi tiết

Để đọc được báo cáo tài chính, bạn hãy tiến hành làm từng bước theo hướng dẫn dưới đây:

Bước 1: Xác định phạm vi thời gian của báo cáo tài chính

Đầu tiên bạn cần phải xác định được báo cáo này đang thể hiện vấn đề tài chính công ty ở giai đoạn nào. (Thời gian sẽ được ghi rõ ở phần đầu báo cáo hoặc phần tiêu đề, bạn hãy chú ý đến nội dung này).

Bước 2: Xem ý kiến của kiểm toán viên

Bạn cần phải xem ý kiến của người kiểm toán, bởi vì nếu không có họ đánh giá tính trung thực của các con số thì báo cáo tài chính này vô nghĩa. Có 4 mức đánh giá của kiểm toán viên như sau:

• Chấp nhận toàn phần
• Ngoại trừ một phần
• Không chấp nhận
• Từ chối

Bước 3: Đọc hiểu bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán chính là những tóm tắt tài sản, nợ mà công ty cần phải quản lý. Một vài thông tin cần phải chú ý như sau:

Cách đọc báo cáo tài chính

• Cách xây dựng bảng cân đối kế toán: tài sản ghi bên phải, nợ ghi bên trái.
• Phân tích cột tài sản: bao gồm tiền mặt, tài sản cố định, khoản đầu tư, tài sản có giá trị khác của công ty. Tài sản này cần phải được sắp xếp theo mức độ thanh khoản, tiền mặt thường thanh khoản nhanh nhất nên cần liệt kê ở đầu.
• Xem xét khoản nợ: Nợ phải trả là số tiền mà công ty đang nợ và cần trả cho người chủ nợ gồm: Tiền thuê mặt bằng, lương thưởng, thuế, thanh toán khoản vay, tiền nợ nhà cung cấp, nhà thầu,…
• Phân biệt chính xác nợ ngắn hạn và dài hạn: Nợ ngắn hạn là khoản sẽ được thanh toán trong 1 năm. Nợ dài hạn là thanh toán khoản vay dài hơn 1 năm.

Đọc bảng cân đối kế toán theo 3 bước sau:

• Bước 1: Thống kê mục chính ở tài sản, nguồn vốn
• Bước 2: Tính toán tỷ trọng của các khoản này ở tài sản, nguồn vốn cùng với những biến đổi của nó trong thời điểm báo cáo.
• Bước 3: note lại khoản chiếm tỷ trọng lớn hoặc khoản có biến động lớn về giá trị ở thời điểm báo cáo.

Bước 4: Đọc báo cáo kết quả kinh doanh

Có 6 bước nhỏ để đọc báo cáo kết quả kinh doanh như sau:

• Bước 1: Dòng đầu tiên là “doanh số” hoặc “tổng doanh thu”. Nó là khoản tiền công ty kiếm được từ việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ trước khi trừ các chi phí liên quan.
• Bước 2: Xem xét những khoản phí hoạt động như: tiền lương, quảng cáo,…
• Bước 3: dòng khấu hao thể hiện chi phí đã sử dụng tài sản nằm trong thời gian nó vẫn còn giá trị.
• Bước 4: Kiểm tra lợi nhuận đến từ việc kinh doanh, nó là khoản tiền mà công ty đem về sau khi trừ đi các chi phí.
• Bước 5: Tập trung vào số tiền lãi, chi trả lãi kiếm được, những khoản này sẽ được thêm vào và trừ đi khỏi tổng lợi nhuận hoạt động.
• Bước 6: Rà soát lại tổng thuế thu nhập được khấu trừ. Dòng cuối cùng của báo cáo thu nhập sẽ cho bạn biết lãi hoặc lỗ ròng sau mọi khoản thu chi.

Bước 5: Đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Về cơ bản thì báo cáo lưu chuyển tiền tệ được chia thành 3 phần, ứng với 3 dòng tiền quan trọng. Cụ thể như sau:

• Dòng tiền từ các hoạt động kinh doanh: Khi làm hoạt động kinh doanh, công ty sẽ phải thanh toán các khoản tiền cho nhà cung cấp, khách hàng, nhân viên, thuế,… Toàn bộ giao dịch này được gọi là “dòng tiền từ hoạt động kinh doanh”. Nó sẽ là khoản tiền mà công ty thu được từ hoạt động kinh doanh, ngoại trừ huy động vốn, vay nợ.
• Dòng tiền từ đầu tư: Nó sẽ liên quan đến đầu tư, mua sắm, thanh lý tài sản của tài sản dài hạn. (Bao gồm cả tiền vào và tiền ra từ những hoạt động này).
• Dòng tiền từ hoạt động tài chính: Nó sẽ có liên quan đến sự biến động của vốn chủ sở hữu, các hoạt động vay nợ. Ngoài ra nó cũng là số tiền liên quan đến quyết định tài chính của công ty.

Bước 6: Đọc phần thuyết minh báo cáo tài chính

Đọc phần thuyết minh báo cáo tài chính sẽ bao gồm những nội dung sau:

• Đặc điểm hoạt động của công ty
• Kỳ kế toán, đơn vị tiền sử dụng trong kế toán
• Chuẩn mực và chế độ kế toán được áp dụng
• Chính sách kế toán áp dụng bởi doanh nghiệp
• Thông tin bổ sung cho mục tiêu ở bảng cân đối kế toán
• Thông tin bô sung cho mục tiêu trên báo cáo kết quả kinh doanh
• Thông tin bổ sung cho mục tiêu ở báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Xem thêm: Tài Chính Doanh Nghiệp Là Gì?

4. Những lưu ý khi đọc báo cáo tài chính

Trong quá trình đọc báo cáo tài chính, bạn cần phải lưu ý một số vấn đề như sau:

Những lưu ý khi đọc báo cáo tài chính

• Tăng nợ trên vốn chủ sở hữu: Nếu như tỷ lệ này tăng quá cao, chứng tỏ công ty đang dùng nợ nhiều hơn so với tài sản. Vấn đề này thật sự đáng lo ngại nếu như tỷ lệ nợ vượt quá 100%.
• Doanh thu giảm trong nhiều năm: Khi công ty có doanh thu giảm liên tục trong 3 năm hoặc nhiều hơn thì chứng tỏ hoạt động kinh doanh đang không có hiệu quả.
• Chi phí bất thường ở mục “chi phí khác” trên bảng cân đối kế toán: Khi chi phí khác tăng cao bất thường thì ngay lập tức bạn cần phải xem nguyên nhân tạo ra nó, dự đoán xem có xảy ra tiếp trong tương lai không.
• Lưu chuyển tiền không ổn định: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về giao dịch ở hiện tại, thế nhưng không dự báo được tương lai. Nếu lưu chuyển không ổn định thì nó có khả năng đang phản ánh chưa đúng tình hình kinh doanh thực tế.
• Tăng khoản phải thu, hàng tồn kho liên quan đến doanh thu: Điều này có thể khiến cho số tiền mà công ty đặt vào khoản thu, hàng tồn kho tăng cao, trong đó có khoản tiền không đem lại lợi nhuận. Bạn cần phải tìm cách không để khoản thu chiếm quá cao trong doanh thu hoặc trữ nhiều hàng tồn kho không tiêu thụ được.
• Cổ phiếu phát hành liên tục: Nếu như cổ phiếu tăng liên tục sẽ dẫn đến giá trị công ty bị pha loãng. Không chỉ vậy, nó còn là dấu hiệu của việc giảm giá trị cổ phiếu.
• Nợ vay cao hơn tài sản đảm bảo: Trong trường hợp công ty vay nợ quá nhiều dẫn đến tài sản không đủ đảm bảo thì sẽ dẫn đến việc sử dụng đòn bẩy quá mức.
• Biên lợi nhuận gộp giảm: Biên lợi nhuận gộp sẽ thể hiện chi phí sản xuất trực tiếp của hàng hóa, dịch vụ. Đặc biệt biên lợi nhuận này cũng cần phải đủ để dự trữ cho hoạt động khác  của công ty.

Kết luận

Như vậy, bài viết trên đây SIS đã giúp bạn nắm được cách đọc báo cáo tài chính chi tiết nhất. Hy vọng qua nội dung này bạn đã nắm được phương pháp đọc hiểu đơn giản và có thể áp dụng được luôn.